Cihan Atakul’dan Tiyatro Üzerine Özel Röportaj

Yazar, dramaturg ve tiyatro emekçisi Cihan Atakul, bu kez tiyatrocu Sezer Aslan ile özel bir röportaj gerçekleştirdi.
Sanat dünyasına dair düşüncelerini, tiyatroya bakış açısını ve günümüz sahne sanatlarının gelişimini konu alan sohbet, tiyatro severler için dikkat çekici detaylar barındırıyor. Tiyatro sanatını desteklemek amacıyla düzenlenen bu özel söyleşi, hem sanatseverler hem de sektörde yer alan isimler için ilham verici bir içerik olarak öne çıkıyor.

C.A-Kısaca kendinizden ve Tiyatro Tulûat’ın kuruluş hikâyesinden bahseder misiniz?
S.A-Ben Sezer Aslan, tiyatro oyunculuğu, aynı zamanda drama ve tiyatro eğitmenliği yapıyorum. Tiyatroya alaylı olarak Burdur’da 2013 yılında başladım. Uzun süre Burdur Sanat Tiyatrosunda çeşitli oyunlarda görev aldım. İlk eğitmenlik deneyimim de aynı tiyatroda gerçekleşti. 2018 yılında İstanbul’a taşındım. Şahika Tekand ile tanılıp eğitim alma fırsatım oldu. Studio Oyuncuları (Şahika Tekand) ile kısa bir süre eğitim aldıktan sonra gene Burdur’a döndüm. Yakın illerde bulunan tiyatrolara da temas ederek eğitim alma ve çalışma imkanım oldu. Örneğin Antalya Modern Sanat Akademisinde Sinema ve Sahne Oyunculuğu üzerine eğitim aldım. Kendi tiyatromu oluşturma fikri pandemi nedeniyle bir süre daha ertelendi. Pandemiden sonra da başvurduğum bir eğitim projesinde bulunma imkânı kazandım. İstanbul Kadir Has Üniversitesi Tiyatro Bölümü, Diyarbakır Mordem Sanat Merkezi, İzmir K2 Güncel Sanat Merkezi ve İsveç Unga Klara tiyatro ekibinin ortak yürüttüğü bir projeydi. Konusu “Çocuk ve Gençlik Tiyatrosu Eğitmenlik Eğitimi” üzerineydi. 2 yıl kadar süren bu proje sayesinde tiyatroya yaklaşımımım ve anlayışımda önemli kazanımlar elde edebildim. Bu tecrübelerle S.D.Ü. Sahne Sanatları Bölümü Drama yazarlığı ve Dramaturji A.S.D.’nı yetenek sınavı ile kazandım.

Tiyatro Tulûat ise, 2022 yılında Isparta’da kuruldu. Bu şehre özel bir tiyatro kazandırmak ve tiyatroyu sadece seyredilen değil, yaşanan bir sanat dalı olarak sunmak için yola çıktık. “Tulûat” ismini seçmemizin sebebi, hem geleneksel Türk tiyatrosuna bir selam durmak hem de doğaçlamanın yaratıcılığını merkezimize almaktı. Tulûat, bizde sadece bir oyun biçimi değil, bir sahne anlayışı; izleyiciyle sıcak, içten ve samimi bir bağ kurmanın yolu.

C.A-Geçtiğimiz sezonda yaptığınız çalışmalar ve çalışmalarınızın içeriklerinden bahseder misiniz?
S.A-2024/2025 sezonu bizim için oldukça yoğun ve verimli geçti. Toplamda 15 farklı oyun sahneledik. 9 oyunumuz yetişkin oyuncularla sahnelenen oyunlardı. 4 yeni oyunun prömiyerini yaptık. Direktör Ali Bey’in yazdığı komedi olan “Ayyar Hamza”, Nikolay Gogol’un hikâyesinden uyarlanan “Burun”, Harold PINTER’ın yazdığı Absürd Tiyatro türündeki “Git Gel Dolap”, yazdığım Barış Manço’nun hayatını konu alan "Barış Çelebi”. Geçen sezondan devam eden Hasan Hüseyin KARABAĞ’ım yazdığı orta oyunu türü “Ters Evlenme”, ve 3 sezondur devam eden, doğaçlama tiyatro sporu gösterimiz “Perde” bu sezonun öne çıkan yapımlarıydı. Bunların dışında Stand-Up türünde göster için de sahnemiz kullanıldı.

4 oyunda çocuk oyuncular sahnedeydi. “Öğreti”, “Pamuk – Kül – Kırmızı”, “Theatron: Oyun Alanı” ve çocuklarla da doğaçlama tiyatro sporu türünde “Perde Çocuk” ile çocukların hayal dünyasını izleyiciyle buluşturduk. 2 oyunumuz ise çocuk izleyiciye yönelikti: “İbiş’e İş Çıktı” ve “İbiş Alfabe Öğreniyor” oyunlarımızla küçük seyircilerimize keyifli ve öğretici anlar yaşattık. Her oyun hem sahne deneyimi hem de izleyiciyle kurduğu bağ açısından bizim için çok değerliydi.

C.A-Isparta’daki tiyatro çalışmalarını, tiyatro yaşamını nasıl değerlendiriyor, daha aktif bir tiyatro yaşamının oluşturulması için neler öneriyorsunuz? Bu amaçla yaptığınız faaliyetler nelerdir?
S.A-Isparta, tiyatro kültürü açısından büyük bir potansiyele sahip. Ancak bu potansiyelin henüz tam anlamıyla ortaya çıktığını söyleyemeyiz. Bu nedenle, Tiyatro Tulûat olarak yalnızca oyun sahnelemekle kalmıyor, aynı zamanda atölyeler, doğaçlama geceleri, tiyatro eğitimleri gibi birçok etkinlikle Isparta’da yaşayanların tiyatroyla olan bağını güçlendirmeye çalışıyoruz.

Daha aktif bir tiyatro yaşamı için önerimiz şu: şehrin kültürel haritasına tiyatronun da kalıcı bir yer edinmesi sağlanmalı. Kurumsal destek, seyirci teşviki, çocuk yaşta sanatla tanışma gibi konularda daha bilinçli ve sürdürülebilir adımlar atılmalı. Biz bu yolda sürekli üretmeye ve toplumla bağ kurmaya çalışıyoruz. Bu noktada Isparta halkı ve kurumlardan destek bekliyoruz.

C.A- Yeni sezonda izleyicilerinizi ne tür projeler bekliyor? Ne gibi yenilikler sunuyorsunuz?
S.A-Yeni sezonda repertuarımıza hem yeni yazarlar hem de klasiklere çağdaş bakış getiren oyunlar eklemeyi planlıyoruz. Doğaçlama tiyatroda “Perde” gösterisini geliştirip 4. sezonunda da devam ettirmeyi hedefliyoruz.

Çocuklar için yazılmış oyunlarımız da yolda. Bunun yanında, yeni oyuncularla ve genç yeteneklerle buluşmayı planlıyoruz. Tiyatro ile tanışmamış daha çok çocuğa ulaşarak tiyatro sanatını doğru bir şekilde ulaştırmayı hedefliyoruz.

C.A- Isparta’da destek gördüğünüz kurumlarla ilişkili olarak bir değerlendirme yapar ve beklentilerinizi aktarır mısınız?
S.A-Bazı kurumlarla zaman zaman iş birliklerimiz oldu, ancak ne yazık ki özel tiyatroların düzenli ve güçlü bir destek mekanizması hâlâ eksik. Kültür ve sanatın gelişebilmesi için yerel yönetimlerin ve özel sektörün daha yapıcı, sürekli ve yapısal destekler sunması gerekiyor.

Biz beklentimizi net koyuyoruz: Kaliteli sanatsal üretim yapıyoruz ve bu üretimin sürdürülebilirliği için destek mekanizmalarının sadece büyükşehirlerde değil, Anadolu şehirlerinde de olması şart. Isparta’da bu desteğin neredeyse yok olduğunu üzülerek ifade etmek durumundayım.

C.A-Ekip oluşturma konusundaki kriterleriniz nelerdir? Bu anlamda oyuncu seçimleri ve tiyatroya katılmak isteyenlere ne gibi olanaklar sunuyorsunuz?
S.A-Bizim için tiyatro bir yetenek meselesi kadar bir disiplin ve ekip ruhu işidir. Oyuncu seçiminde en önemli kriterlerimiz sorumluluk alma isteği, sahneye olan saygı ve kolektif üretime açık olmaktır. Tiyatro Tulûat’ta yer almak isteyen herkese çeşitli atölyeler, doğaçlama çalışmaları ve sahne uygulamalarıyla alan açıyoruz.

Tiyatroya ilk adımını atan bir çocuğa da sahne deneyimi olan bir yetişkine de aynı ciddiyetle yaklaşıyoruz. Çünkü bizce tiyatro, yaşla değil yürekle başlar.

C.A-Tiyatro Tulûat’ı diğer bölgedeki diğer özel tiyatrolardan ayıran özellikler nelerdir? Rekabet konusunda ne düşünüyorsunuz?
S.A-Rekabeti bir yarıştan çok, sanatsal çeşitliliğin zenginliği olarak görüyoruz. Tiyatro Tulûat olarak sadece oyun sahnelemekle kalmıyoruz; yetişkinlere ve çocuklara yönelik eğitim programları yürütüyor, çocuk oyuncularla sahneye çıkan özgün projeler üretiyor ve doğaçlama tiyatroyu Isparta’ya tanıtıyoruz. Bu yüzden rekabet bizim için sadece görünür olmak değil, iz bırakmaktır.

2024/2025 sezonunda 15 farklı oyun sahneledik. Bunlardan 9’u yetişkinlerle, 4’ü çocuklarla, 2’si ise çocuk seyirciler için yetişkinler tarafından sahneye kondu. Bu çeşitlilik, Tulûat’ın sahneyi sadece bir “gösteri alanı” olarak değil, aynı zamanda bir “öğrenme ve dönüşüm alanı” olarak gördüğünü gösteriyor.

Biz geleneksel tiyatromuzdan beslenen ama çağdaş anlatımlarla harmanlanmış özgün bir yol çiziyoruz. Doğaçlama gösterimiz “Perde”, çocuklarla sahnelediğimiz “Perde Çocuk Doğaçlama Tiyatro Gösterisi”, “Öğreti” ve “Theatron -Oyun Alanı” gibi işler bizi farklı kılıyor.